Lào là đất nước có nhiều công trình kiến trúc độc đáo và hấp dẫn. Vậy công trình kiến trúc nổi tiếng của Lào là gì? Khám phá ngay trong bài viết này!
Kiến trúc Lào cùng với kiến trúc Việt Nam, kiến trúc Campuchia, kiến trúc cổ Trung Hoa,… đều là những kiến trúc phương Đông mang đậm bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, mỗi quốc gia đều có những đặc điểm kiến trúc độc đáo riêng. Nếu như ở Việt Nam, kiến trúc gắn liền với cảnh quan với sự phóng khoáng, giản dị và hài hòa; ở Campuchia, kiến trúc gắn liền với Phật giáo và Ấn Độ giáo; Vậy ở Lào, kiến trúc của đất nước này có đặc điểm gì?
Đặc điểm nổi bật của kiến trúc Lào
Tương tự như Campuchia, kiến trúc Lào chịu ảnh hưởng của tôn giáo. Phật giáo là quốc giáo của Lào, với hơn 20.000 tăng ni và khoảng 6.300 cơ sở thờ tự (thống kê năm 2017). Chính vì lẽ đó, hầu hết các công trình kiến trúc ở Lào, từ nhà dân dụng đến các công trình nổi tiếng thế giới đều có đặc trưng của kiến trúc Phật giáo.
Cụ thể dưới đây là những nét đặc trưng của kiến trúc Lào:
- Phần mái có nhiều cạnh, nhiều độ dốc, sử dụng các vật liệu lợp như ngói vảy cá, tôn kẽm, tôn fibro xi măng nhỏ, đót, nứa, gỗ lim cắt như vảy cá,… Phần mái được đổ xuống tạo các khoảng trống. Không gian nội thất sinh động phù hợp nhiều công năng.
- Đối với nhà ở thường chỉ có 1 trệt hoặc 1 lầu.
- Nhà sàn là kiểu nhà phổ biến, trong đó tầng dưới làm kho, tầng trên là không gian ở mới. Các kiểu nhà hiện đại của Lào ngày nay tuy được cách điệu nhưng vẫn mang dáng dấp của nhà sàn.
- Còn chùa – một công trình kiến trúc phổ biến ở Lào, thường được xây dựng ở vị trí trung tâm (của làng), cổng chính quay về hướng Tây, cổng phụ ở 3 mặt còn lại. Một quần thể chùa sẽ có 3 gian chính: Phật đường, Phật đường và Tăng phòng. Ngoài ra còn có các công trình phụ trợ khác như thư viện, lầu trống, nhà khách, …
Các công trình kiến trúc nổi tiếng của Lào
Đền Wat Xayaphoum
Wat Xayaphoum, được xây dựng vào năm 1542, hiện là ngôi chùa cổ nhất và lớn nhất ở Savannakhet và miền nam của Lào. Ngôi chùa này nổi tiếng là trường Phật học tiếng Phạn đào tạo các nhà sư cấp hai. Đây là một ngôi chùa cổ kính và nguy nga nằm ở trung tâm tỉnh Savannakhet. Hiện nay, chùa đã trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách khi du lịch Lào.
Đền Wat Ong Teu Mahawihan
Wat Ong Teu Mahawihan được xây dựng vào thế kỷ 16 bởi vua Settathirat và trải qua nhiều lần tái thiết trong thế kỷ 19 và 20. Ngôi chùa có tượng Phật bằng đồng lớn nhất Viêng Chăn và Trường Phật học Tăng già – nơi giảng dạy tôn giáo. Đức Phật cho các nhà sư từ khắp nơi trên đất nước Lào.
Đền That Luang
Chùa That Luang (hay That Luang) là một công trình Phật giáo được xây dựng vào năm 1566 dưới thời vua Seththa-thilat ở Viêng Chăn. Bên ngoài chùa được dát vàng, kiến trúc của chùa mang đậm bản sắc văn hóa Lào và hiện đã trở thành biểu tượng quốc gia của Lào.
Chùa Sư Muông
Chùa Si Muong (hay Si Muang) là một ngôi chùa được xây dựng vào năm 1566 tại Viêng Chăn. Nơi đây được coi là linh hồn của thành phố để mọi người tìm đến cầu phước lành, bình an. Chùa rộng hơn 2 ha, kết cấu gồm khu nhà chính thờ Phật và khu thờ Mẫu Sú Mường. Bên trong chùa có rất nhiều tượng Phật, nổi bật là tượng Phật Thích Ca được đặt dưới gốc cây bồ đề.
Chùa Wat Sisaket
Wat Sisaket được xây dựng vào năm 1818 bởi vua Chao Anuvong. Đây là một trong những ngôi chùa quan trọng và lâu đời nhất ở Viêng Chăn, nằm gần chùa Phra Keo – nơi có tượng Phật Ngọc nổi tiếng.
Điểm đặc biệt của ngôi chùa này chính là lối kiến trúc Bangkok với 5 tầng mái và giá treo cổ bao quanh ngôi chùa chính. Chùa là nơi lưu giữ hơn 8000 cuốn sách có giá trị và 6.800 bức tượng Phật được làm từ nhiều chất liệu khác nhau.
Đền Phra Keo
Wat Phra Keo (hay Haw Phra Kaew) được biết đến là chùa Phật Ngọc của Viêng Chăn. Ngày nay, chùa không còn là nơi thờ tự mà chuyển thành bảo tàng trưng bày nhiều hiện vật quý hiếm (ngai vàng, tượng phật Khmer, bia ký khắc trên đá, …).
Ngôi chùa được xây dựng vào năm 1565 bởi vua Setthathirat với mục đích lưu giữ pho tượng Phật ngọc, tuy nhiên ngày nay pho tượng không còn trong chùa. Chùa Phra Keo là một công trình kiến trúc độc đáo khi được xây dựng trên nền đá với 2 con rồng chạy dọc cầu thang được tạc từ đá.
Wat Phou. Ngôi đền
Wat Phou (hay Wat Phu) là một quần thể đền thờ Hindu giáo của người Khmer ở phía Nam của Lào, nằm dưới chân núi Phou Khao, được bao bọc bởi 4.000 hòn đảo lớn nhỏ trên sông Mekong. Theo các nhà sử học, Wat Phou là ngôi chùa cổ nhất ở Lào, trước đây thờ thần Shiva nhưng từ thế kỷ 13 trở đi được đổi thành thờ Phật và trở thành nơi lưu giữ những giá trị văn hóa lịch sử của Lào.
Năm 2001, công trình được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Ngày nay, Wat Phou đã trở thành điểm đến hấp dẫn của Lào bởi kiến trúc độc đáo và những yếu tố tâm linh huyền bí của vùng đất linh thiêng.
Công viên Phật
Công viên Phật tích (hay còn gọi là Vườn tượng Phật) là một khu vườn rộng lớn trưng bày nhiều bức tượng Phật độc đáo. Tuy đây không phải là chùa hay chùa nhưng nó vẫn được gọi là Wat Xieng Khuan vì chứa đựng nhiều hình ảnh của Phật giáo.
Công trình được xây dựng vào năm 1958 bởi Bunleua Sulilat – sự kết hợp giữa Ấn Độ giáo và Phật giáo, đồng thời là một nhà điêu khắc. Chính vì vậy, các công trình ở Công viên Phật đều có sự pha trộn giữa hai tôn giáo này để trở thành một bức tượng Phật vô cùng độc đáo.
Khải hoàn môn Cổng Patuxay
Cổng Patuxay là một tượng đài chiến tranh ở Viêng Chăn, được xây dựng từ năm 1957 – 1968, để tưởng nhớ những người lính đã hy sinh trong cuộc đấu tranh giành độc lập từ Pháp. Tòa nhà được thiết kế và trang trí theo phong cách Lào với các sinh vật thần thoại như kinnari.
Tượng đài Patuxay có 5 ngọn tháp tượng trưng cho 5 nguyên lý của Phật giáo, ngoài ra còn có 4 cổng quay ra 4 hướng chính, 4 ao trước mỗi cổng tượng trưng cho phần lộ ra của đài sen, 4 góc cổng trang trí. bên tượng vua Naga. Tòa nhà có 2 tầng, tầng 1 làm văn phòng ban giám hiệu, tầng 2 là nơi trưng bày tượng Phật và hình ảnh các vị anh hùng mang tính biểu tượng của đất nước.
Bảo tàng quốc gia Lào
Bảo tàng Quốc gia Lào được xây dựng từ năm 1925 theo kiến trúc Pháp, nằm trong dinh thự của toàn quyền Pháp trước đây. Đây là nơi lưu giữ hơn 8000 hiện vật bao gồm cổ sinh vật học, khảo cổ học, lịch sử và dân tộc học. Bảo tàng gồm 2 nhà, nhà 1 tầng là nơi làm việc của cán bộ quản lý bảo tàng, nhà 2 tầng là nơi trưng bày của bảo tàng.
Hiện tại, hệ thống trưng bày của bảo tàng gồm phòng Khánh Hòa ở tầng 1 và 7 chủ đề chính gồm: Đất nước Lào, văn hóa các bộ tộc Lào, quá trình hình thành vương quốc Lào Lan Xang, thời kỳ dựng nước và giữ nước. (Thế kỷ 14-19), thời kỳ chống Pháp, thời kỳ trao chính quyền về tay nhân dân (1955 – 1975) và thời kỳ hòa bình – độc lập.
Những công trình kiến trúc nổi tiếng của Lào giờ đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Nếu có cơ hội đến Lào, hãy ghé thăm những công trình này để hiểu rõ hơn về sự độc đáo và đặc trưng của kiến trúc Lào.
