Được mệnh danh là xứ sở chùa tháp với những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn tôn giáo, vậy đâu là công trình kiến trúc nổi tiếng Campuchia? Khám phá ngay bây giờ!
Campuchia là một quốc gia độc lập nằm trên bán đảo Đông Dương, thuộc khu vực Đông Nam Á. Vương quốc này giáp với Vịnh Thái Lan về phía tây nam, Thái Lan về phía tây bắc, Lào về phía đông bắc và Việt Nam ở phía đông. Với hơn 97% dân số theo đạo Phật, Phật giáo là quốc giáo của Campuchiavà cũng là yếu tố ảnh hưởng đến toàn bộ nền văn hóa, tín ngưỡng, đời sống và kiến trúc của đất nước này.
Đặc điểm của kiến trúc Campuchia
Kiến trúc của Campuchia chủ yếu được biết đến với các tòa nhà được xây dựng từ Thời Khmer cổ đại, tức là vào khoảng cuối thế kỷ XII – đầu thế kỷ XIII. Và như đã nói ở trên, Phật giáo và Ấn Độ giáo (cùng với tư duy thần thoại) là những yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến nghệ thuật trang trí và các công trình kiến trúc tiêu biểu ở Campuchia.
Tuy có rất nhiều công trình kiến trúc lớn nhỏ với kiểu dáng khác nhau nhưng điểm chung của các công trình kiến trúc ở Campuchia là:
– Sử dụng vật liệu xây dựng tự nhiên như gỗ, tre, nứa, rơm, rạ hoặc gạch nung, đá sa thạch, đá ong, gỗ (đối với công trình kiến trúc cổ, vật liệu còn lại chỉ là đá).
– Trang trí bằng cách khắc các ký tự hoặc số lên tác phẩm.
– Đối với chùa đều sử dụng hình thức thiết kế chung là đỉnh nhọn, bốn mặt của chùa đều được chạm nổi phù điêu với các nội dung sau:
- Mô tả cuộc sống của con người ở thế giới bên kia
- Tái hiện cuộc sống hiện tại của người dân thời bấy giờ
- Chiến tranh với các nước láng giềng
- Những vũ công dân gian với thân hình mềm mại đang nhảy múa
- Sự hiện diện của con khỉ, con ngựa trong sử thi Ramanaya của Ấn Độ.
Các ngôi chùa của Campuchia thường có 4 cửa nhưng chỉ có 1 cửa chính, 3 cửa còn lại chỉ là cửa giả để tạo sự cân xứng cho ngôi chùa.
Ngoài ra, kiến trúc của Campuchia còn chịu ảnh hưởng của kiến trúc Thái Lan và kiến trúc Champa của người Việt.
Những công trình kiến trúc nổi tiếng hàng đầu của Campuchia
Đền Angkor Wat
Đền Angkor Wat rộng 162,6 ha, hiện là tượng đài tôn giáo lớn nhất thế giới, được xây dựng vào đầu thế kỷ XII. Ngôi đền thờ thần Vishnu và đã trở thành biểu tượng của Campuchia. Đây cũng là công trình kiến trúc cổ đại nổi tiếng nhất phương Đông. Thiết kế của Angkor Wat đạt tiêu chuẩn của một ngôi đền quốc gia và tiêu chuẩn sau này của một phòng trưng bày hiện đại. Công trình là điển hình cho phong cách kiến trúc cổ điển của người Khmer.
Thành Angkor Thom
Angkor Thom là một thành phố thủ đô cuối cùng và lâu đời nhất của Đế chế Khmer, được xây dựng vào cuối thế kỷ XII. Thành rộng 9km2, được xây dựng theo phong cách Bayon, sử dụng đá ong làm vật liệu xây dựng. Bên trong thành có nhiều ngôi đền từ các thời kỳ trước đó cũng như những ngôi đền được xây dựng bởi Jayavarman (vua của Đế chế Khmer) và những người kế vị của ông.
Banteay Srei. Ngôi đền
Đền Banteay Srei được xây dựng vào thế kỷ 10, từng thờ thần Shiva của đạo Hindu. Ngôi chùa được xây dựng chủ yếu bằng đá sa thạch đỏ và đá ong, được trang trí đầy tính nghệ thuật với những phù điêu hoa văn tinh xảo.
Đền Preah Vihear
Đền Preah Vihear nằm trên đỉnh núi Dangrek gần biên giới Thái Lan, được xây dựng vào đầu thế kỷ thứ 9, từng tôn thờ Chúa Shiva. Kiến trúc của ngôi đền tương tự như đền Banteay Srei, với điểm nhấn là nghệ thuật điêu khắc tinh xảo trên đá sa thạch. Năm 2008, ngôi đền đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản Thế giới.
Chùa Bạc (Wat Preah Morakat)
Chùa Bạc là một ngôi chùa có 5329 miếng bạc thủ công gạch lát nền, mỗi viên nặng 1.125g. Chùa nằm trong quần thể Cung điện Hoàng gia Campuchia, dùng để cất giữ các bảo vật tôn giáo, chứa hơn 1650 hiện vật có giá trị. Chùa mang dáng dấp và kiến trúc đặc trưng của kiến trúc chùa Campuchia.
Bảo tàng quốc gia Phnom Penh
Bảo tàng Quốc gia là nơi có bộ sưu tập nghệ thuật Khmer (khảo cổ học, tôn giáo và nghệ thuật) lớn nhất thế giới. Bảo tàng được xây dựng từ năm 1917 – 1920 theo phong cách kiến trúc Khmer cộng với ảnh hưởng của kiến trúc Pháp.
Vương quốc Campuchia
Hoàng cung Campuchia là một quần thể công trình kiến trúc – nơi sinh sống, sinh hoạt của các vị vua và hoàng tộc và là nơi diễn ra các cuộc họp, nghi thức ngoại giao, lễ hội của hoàng gia trong quá khứ.
Cung điện được xây dựng vào năm 1866 tại thủ đô Phnôm Pênh. Tổng thể được xây dựng kiên cố với những tòa nhà hình tháp cao vút – kiến trúc đặc trưng của Campuchia.
Ga Phnom Penh
Đây là nhà ga xe lửa nằm ở thủ đô Phnôm Pênh, được xây dựng từ năm 1932 để phục vụ tuyến đường sắt đến Battambang. Ngoài ra, trong chiến tranh, đồn còn là nơi diễn ra các cuộc họp quan trọng của các thủ lĩnh Khmer. Nhà ga được xây dựng bằng bê tông cốt thép và được xây dựng lại vào năm 2012.
Sân bay quốc tế Phnom Penh
Sân bay quốc tế là sân bay chính và lớn nhất của thủ đô Phnôm Pênh. Nhà ga quốc tế có diện tích sàn 16.000 m2, sảnh chờ 1300 m2, sảnh VIP 250 m2, khu nhà ăn 350 m2 với tổng công suất phục vụ 2 triệu khách / năm. Sân bay có đường băng 3000m x 45m, kết cấu mặt bằng bitum trên nền bê tông, 2 đường lăn rộng 30m (cộng 5m lề), số lượng máy bay đỗ có thể chứa 13 chiếc.
Tượng đài độc lập Phnom Penh
Tượng đài Độc lập được xây dựng từ năm 1958, khánh thành năm 1962, là công trình kỷ niệm 9 năm Campuchia giành độc lập từ tay người Pháp. Hiện nay, Đài Độc Lập đã trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách ở Campuchia.
Tượng đài được mô phỏng theo Angkor Wat và sử dụng các họa tiết truyền thống trong ngành Kiến trúc Khmer cổ đại. Di tích có hình dạng bảo tháp, là một ngôi tháp bề thế và cao ráo, trên đỉnh là mái che hình búp sen. Màu chủ đạo của tòa nhà là màu tím, bên dưới là bồn nước và hệ thống đèn rực rỡ giúp tòa nhà nổi bật về đêm.
Sambor Prei Kuk. dân số
Quần thể Sambor Prei Kuk được Vương quốc Chân Lạp xây dựng từ thời tiền Angkor vào thế kỷ thứ 6 đến thế kỷ thứ 9. Tòa nhà nằm ở bờ đông của Tonle Sap, phần trung tâm được chia thành 3 nhóm chính, mỗi nhóm được bao quanh bởi 1 bức tường gạch vuông. Toàn bộ công trình bao gồm: đền thờ, tháp bát giác, biểu tượng Shiva, đá Yoni, ao, hồ chứa và tác phẩm điêu khắc sư tử. Vật liệu chính để xây dựng là gạch và đá sa thạch.
Năm 2017, quần thể Sambor Prei Kuk đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Wat Phnom
Wat Phnom là một ngôi chùa lịch sử và linh thiêng ở thủ đô Phnom Penh, hàng năm thu hút một lượng lớn khách du lịch. Chùa được xây dựng vào năm 1373, tọa lạc trên độ cao 27m (trở thành tòa nhà tôn giáo cao nhất), được xây dựng bởi một góa phụ giàu có.
Chùa có 2 hướng, một đi lên và một đi xuống. Bên trong chùa có tượng rắn thần Naga, hai vị thần linh, tượng thần Pênh (người xây dựng chùa), tượng thần tài và tượng cua Ponhea Yat. Ngoài ra, phía sau tượng Bà Pênh là nơi cất giữ hài cốt của vua Ponhea Yat.
Như vậy, những công trình kiến trúc nổi tiếng của Campuchia là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy nền kiến trúc nước này chịu ảnh hưởng sâu sắc của tôn giáo với cấu trúc, nguyên tắc và họa tiết đặc trưng. Ngay cả nhà ở, trường học hay các công trình kiến trúc của đất nước, đền chùa cũng mang những đặc điểm này. Cũng có thể hiểu rằng tôn giáo du nhập vào Campuchia từ rất sớm, người dân nơi đây có niềm tin tuyệt đối và mạnh mẽ vào tôn giáo.